Polskie święta majowe

Witamy wszystkich bardzo serdecznie w kolejnym tygodniu naszej pracy poprzez stronę. Zapraszamy do wykonywania proponowanych tu zajęć i zabaw, poznawania naszej historii.

Nauczyciele

Trochę historii

Konstytucja 3 maja

Konstytucja 3 maja uchwalona została 3 maja 1791 roku na Zamku Królewskim w Warszawie. Była pierwszą w Europie i drugą po Stanach Zjednoczonych (1787) Uchwałą Rządową.

Autorami Konstytucji 3 maja byli Król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. W trakcie obrad Sejmu Czteroletniego (1788–1792) wielu posłów pracujących na zlecenie państw ościennych (Rosji, Prus czy Austrii) sprzeciwiało się powołaniu ustawy zasadniczej. Okazja nadarzyła się 3 Maja 1791 roku, kiedy to wielu przeciwników konstytucji nie powróciło jeszcze z Wielkanocnego urlopu. Po siedmiogodzinnych obradach Sejm zatwierdził konstytucję, a król Stanisław August Poniatowski ją podpisał.

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1795)

Najważniejsze zmiany w prawie:

Konstytucja wprowadzała trójpodział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Ograniczała immunitety prawne oraz przywileje szlachty zagrodowej, tak zwanej gołoty. Konstytucja potwierdzała też przywileje mieszczańskie nadane w akcie prawnym z 18 kwietnia 1791 roku. Według tego aktu, mieszczanie mieli prawo do bezpieczeństwa osobistego, posiadania majątków ziemskich, prawo zajmowania stanowisk oficerskich i stanowisk w administracji publicznej, a także prawo nabywania szlachectwa. Miasta miały prawo do wysłania na Sejm 24 swoich przedstawicieli, którzy mieli głos w sprawach dotyczących miast. Akt ten obejmował pospólstwo opieką prawa i administracji rządowej.

Konstytucja 3 maja znosiła takie „narzędzia władzy szlacheckiej” jak liberum veto, konfederacje oraz ograniczała prawa sejmików ziemskich. W dniu ustanowienia Konstytucji 3 maja przestaje istnieć Rzeczpospolita Obojga Narodów, a w jej miejsce zostaje powołana Rzeczpospolita Polska. Zniesiona zostaje też wolna elekcja, która w wieku XVIII w ogóle się nie sprawdziła – jej miejsce zastępuje władza dziedziczna. Aby czuwać nad bezpieczeństwem wprowadzono stałą armię, której liczebność miała sięgać 100 tysięcy żołnierzy oraz ustanowiono podatki w wysokości 10% dla szlachty i 20% dla duchowieństwa, zaś gołota, mieszczanie i chłopi byli zwolnieni z płacenia podatku. Katolicyzm został uznany za religię panującą, jednocześnie zapewniono swobodę wyznań. Aby Konstytucja była zawsze aktualna, co 25 lat miał się zbierać Sejm Konstytucyjny, który miałby prawo zmienić zapisy w konstytucji.

Medal wybity w 1791 r. z okazji Konstytucji 3 maja

Konstytucja jednak straciła swoje znaczenie już 24 lipca 1792 roku, kiedy król Stanisław August Poniatowski przystąpił do konfederacji targowickiej. Natomiast przestała być obowiązującym aktem prawnym 23 listopada 1793 roku. Sejm grodzieński uznał wtedy Sejm Czteroletni za niebyły i uchylił wszystkie ustanowione na nim akty prawne.

Po utracie niepodległości w 1795 roku przez 123 lata rozbiorów przypominała Polakom o walce o niepodległość. Zdaniem dwóch współautorów Ignacego Potockiego i Hugona Kołłątaja była „ostatnią wolą i testamentem gasnącej Ojczyzny”.

Ilustracje zapożyczone ze stron Wikipedii

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej- 2 maja

Święto to uchwalane zostało ustawą z dnia 20 II 2004 roku dla ukazania ważności jednego z naszych symboli narodowych, jakim jest biało-czerwona flaga.

W tym dniu dla uczczenia flagi wywieszamy ją w naszych domach, instytucjach państwowych, miejscowościach. Znak ten jest także używany we wszystkich ważnych chwilach dla naszej ojczyzny.

Ważne też jest odświętne, godne noszenie na piersi – może być własnoręcznie wykonanego – kotylionu (narodowej kokardy).

Opracowała Ewa Chmielniak - na podstawie informacji z Wikipedii

Legenda

Legenda o Lechu, Czechu i Rusie

Wiele lat temu w pięknej krainie
żyło trzech braci, a tak mieli na imię:
pierwszy to Lech, drugi Rus, ostatni zaś Czech.
Zawsze i wszędzie chodzili we trzech.
Łowili razem ryby w jeziorze,
marzyli, by kiedyś zobaczyć morze,
jeździli również na polowania
w lasy gdzie żyła złocista łania.
Nadeszły jednak gorsze czasy, 
opustoszały jeziora, opustoszały lasy.
Puste były również pola.
Nastała dla Słowian wielka niedola.
Wtedy trzej bracia razem krzyknęli:
Czas nam wyruszyć z tej pustej kniei!
Wszyscy więc opuścili rodzinne domy
Ruszyli w świata dalekie strony.
Wędrowali cierpliwie długie tygodnie,
szukając miejsca, by móc żyć godnie.
Aż wreszcie znaleźli piękną krainę
a w niej rozległą, zieloną równinę.
Było tam mnóstwo błękitnych rzek.
Rozejrzał się Rus i tak braciom rzekł:
„Tutaj, bracia, się rozejdziemy,
Ja z moim ludem tu zostaniemy.”
I zaczął Rus budować osadę nową,
Zaś braci pożegnał przed dalszą drogą.
Lech oraz Czech długo rozważali,
W którą stronę będą wędrowali.
Czech kochał przestrzeń, rześkie powietrze,
Spojrzał na niebo i tak bratu rzecze:
„Zobacz, jak słońce ogrzewa cudnie,
Idźmy za słońcem, wprost na południe.”
Ruszyli raźnie i czuli, że są coraz bliżej
Miejsca, gdzie słońce wspina się najwyżej.
Wkrótce dotarli do wielkiej góry,
góry której szczyt skrywały chmury,
zielone łąki jej stopy ozdabiały
i żyzne pola, a na nich złote łany.
„Ja, Lechu, tutaj z ludem pozostanę
i tam nieopodal nasza osada stanie.”
I zaczął Czech budować grodzisko
Ciesząc się wielce, że ma niebo blisko.
Dobrze Lechowi było w Czecha obozie
Lecz czuł nieustannie, że czas mu w drogę.
Pożegnał więc brata i ruszył ze swym ludem
Szukając swej ziemi z coraz większym trudem.
Postanowił przejść góry, przemierzał lasy,
przekraczał rzeki i równin bezkresy.
Podróż męczyła dzielny lud Lecha:
Czy ich ojczyzna gdzieś na nich czeka?
Rozejrzał się wódz, lasy pełne zwierza,
rzeki pełne ryb, piękne pojezierza.
Zwołał więc swój lud i tak do nich rzecze:
"Zbudujemy tu gród, co na to powiecie?"
"Mądrość przemawia Lechu przez Twe usta
Czy dostaniemy jeszcze przychylność od bóstwa"
I w tym momencie na tle czerwonego nieba
Opadł biały orzeł na sam czubek drzewa.
"To właśnie znak od bóstwa naszego,
Zbudujmy gród w postaci gniazda orlego".
Gród powstał piękny, mocny i wspaniały,
A orzeł i czerwień jego symbolem się stały.
Wiele lat później z ziem Lecha państwo utworzono,
A kraj, który powstał, Polską nazwano.

Tekst wiersza: bajkowyzakatek.eu

Ilustracje: portal chomikuj

Wybrała: Edyta Piekut

Zadanie 10.

Quiz patriotyczny

1. Polskie symbole narodowe to:

  • a. godło, flaga, hymn
  • b. flaga Unii Europejskiej, godło
  • c. Rota, godło, flaga

2. Kiedy obchodzony jest Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej?

  • a. 6 stycznia
  • b. 2 maja
  • c. 11 listopada

3. Co symbolizuje biel na polskiej fladze?

  • a. nic nie symbolizuje
  • b. oznacza wodę, a także czystość i niepokalanie

4. Co symbolizuje czerwień na polskiej fladze?

  • a. jest symbolem ognia i krwi, a także oznacza odwagę i waleczność
  • b. nic nie symbolizuje

5. Ile zwrotek ma oficjalny hymn Rzeczypospolitej Polskiej?

  • a. 1
  • b. 3
  • c. 4

6. Czy „Konstytucja 3 maja” nadal obowiązuje?

  • a. tak, Polacy nadal pielęgnują tradycję
  • b. nie, mamy nową konstytucję

7. W którym roku Polska odzyskała niepodległość po zaborach?

  • a. 1989
  • b. 1945
  • c. 1918

8. Orzeł z polskiego godła patrzy w swoją:

  • a. lewa stronę
  • b. prawą stronę

9. Oficjalna nazwa państwa polskiego to:

  • a. Polska
  • b. Republika Polska
  • c. Rzeczpospolita Polska

10. Najdłużej stolicą Polski było miasto:

  • a. Płock
  • b. Kraków
  • c. Gniezno

11. „Legenda o powstaniu państwa polskiego” to legenda o:

  • a. Warsie i Sawie
  • b. O królu Popielu
  • c. O Lechu, Czechu i Rusie

12. Kto napisał wiersz rozpoczynający się od słów: „Kto Ty jesteś, Polak mały (…)”?

  • a. Adam Mickiewicz
  • b. Władysław Bełza
  • c. Julian Tuwim

Prawidłowe odpowiedzi:

  • 1. A
  • 2. B
  • 3. B
  • 4. A
  • 5. C
  • 6. B
  • 7. C
  • 8. B
  • 9. C
  • 10. B
  • 11. C
  • 12. B
Opracowała Edyta Piekut

Zadanie 9.

Jak wykonać kokardę narodową?

Jak wykonać kokardę narodową?

Kokardy narodowe nosi się z okazji Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada, Święta Konstytucji 3 Maja oraz przypadającego 15 sierpnia Święta Wojska Polskiego. Kokarda narodowa to rozeta z kolorem białym w środku, a czerwonym na zewnątrz. Kolejność ta może zostać odwrócona tylko, jeśli jest ona podkładką pod Orła.

Do wykonania kokardy w barwach narodowych będziemy potrzebowali:

– pasek białej i czerwonej bibuły (biała: szerokość 4 cm, długość 80 cm; czerwona: szerokość 5,5 cm, długość 110 cm), klej, nożyczki, kartkę z bloku technicznego

Wykonanie:

Z bloku technicznego wycinamy dwa koła o średnicy 8,5 cm i 6,5 cm (do odrysowania mogą posłużyć dwa kubki o różnej średnicy lub cyrkiel). Do koła o większej średnicy przyklejamy pasek czerwonej bibuły składanej w harmonijkę

Gdy skończymy przyklejać bibułę w kolorze czerwonym w identyczny sposób postępujemy z bibułą w kolorze białym.

Gdy harmonijki w obu kolorach będą przyklejone całą kokardę zamykamy mniejszym kołem.

Na koniec od spodu naklejamy dwa paski bibuły (długość 15 cm, szerokość 2 cm).

Nasza kokarda w narodowych barwach jest już gotowa. Do przymocowania może nam posłużyć agrafka lub kawałek taśmy dwustronnej.

Przygotowała Edyta Piekut

Zadanie 8.

Quiz o Konstytucji 3 maja

Rozwiąż quiz :

1. W którym roku została uchwalona Konstytucja 3 Maja?

  • a. 1792r.
  • b. 1891r.
  • c. 1791r.
  • d. 1939r.

2. Jakie prawo zniosła konstytucja?

  • a. Liberum veto
  • b. Prawo do posiadania własnej ziemi
  • c. Licentia poetica (wolność twórcza i poetycka)
  • 3. Które miasto było w tym czasie stolicą Polski?
  • a. Warszawa
  • b. Kraków
  • c. Gniezno
  • d. Poznań

4. Kiedy Polska straciła niepodległość?

  • a. 1790r.
  • b. 1918r.
  • c. 1793r.
  • d. 1795r.

5. Jak inaczej nazywano Sejm Czteroletni?

  • a. Sejm szlachetny
  • b. Sejm Wielki
  • c. Sejm Sprawiedliwy

6. Ile lat trwały rozbiory?

  • a. 124
  • b. 122
  • c. 100
  • d. Żadna z podanych liczb

7. Jaki król panował w czasach Konstytucji?

  • a. Władysław Jagiełło
  • b. Mieszko I
  • c. Stanisław August Poniatowski
  • d. Zygmunt III Waza

8. Ile izb sejmu przewidywała Konstytucja 3 Maja?

  • a. 1
  • b. 2
  • c. 3
  • d. Żadnej

9. Kto, według Konstytucji 3 Maja, był zwierzchnikiem władzy wykonawczej?

  • a. Marszałek
  • b. Premier
  • c. Król
  • d. Prezydent

10. Który fragment Konstytucji 3 maja jest prawdziwy?

  • a. Religią narodową panującą jest i będzie wiara święta rzymska katolicka, ze wszystkiemi jej prawami.
  • b. Religią narodową panującą jest i będzie wiara w Chrystusa Króla katolików i prawosławnych.
  • c. Religią narodową panującą jest i będzie każda wiara wyznawana przez człowieka czującego się Polakiem.
  • d. Rzeczpospolita zachowuje bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym.

11. Do którego roku obowiązywała Konstytucja 3 Maja?

  • a. do 1795r.
  • b. do 1911r.
  • c. do 1997r.
  • d. do 1793r.

12. W jakim kraju oprócz Polski 3 maja jest świętem narodowym?

  • a. Czechy
  • b. Węgry
  • c. Litwa
  • d. Argentyna

13. Na obrazie Matejki „Uchwalenie Konstytucji 3 maja” osoby niesione na rękach to:

  • a. Król Stanisław August z synem
  • b. Marszałkowie Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha
  • c. Biskup Adam Stanisław Krasiński i Ignacy Potocki
  • d. Przypadkowi posłowie, których nazwiska do dziś nie są znane

14. Po upadku PRL święto 3 maja ponownie ustanowiono w roku:

  • a. 1990r.
  • b. 1993r.
  • c. 1997r.
  • d. 2011r.

15. W którym roku została uchwalona obecnie obowiązująca konstytucja?

  • a. 1990r.
  • b. 1997r.
  • c. 2001r.
  • d. 2000r.

Prawidłowe odpowiedzi:

  • 1. C
  • 2. A
  • 3. A
  • 4. D
  • 5. B
  • 6. D
  • 7. C
  • 8. B
  • 9. C
  • 10. A
  • 11. D
  • 12. C
  • 13. B
  • 14. A
  • 15. B
Opracowała Wioletta Gniazdowska

Zadanie 7.

Polska

Potrzebne Ci będą:

nożyczki, rolka po ręcznikach papierowych albo papierze toaletowym, klej magiczny, farby plakatowe biała i czerwona, pędzel, blok techniczny

Wykonanie:

Przetnij kartkę bloku technicznego na pół. Rolkę przetnij wzdłuż na pół, a potem na paski jak na zdjęciu 2.

Przyklej paski do przygotowanej kartki (zdjęcie 3.). Zostaw miejsce na napis. Odczekaj chwilę, żeby klej wysechł.

Pomaluj białą farbą górne rzędy, czerwoną – dolne. Na pozostawionym miejscu kartki namaluj napis „POLSKA”.

Praca gotowa!

Przygotowała Sylwia Tkacz

Zadanie 6.

Krzyżówka

  • 1. Dzieje …….. rozpoczynają się wraz z panowaniem historycznego władcy Mieszka I, który w roku 966 przyjął chrzest.
  • 2. …… biało-czerwona jest jednym z najważniejszych symboli narodowych Polski.
  • 3. Uchwalona 3 maja 1791 roku.
  • 4. Używany od stuleci herb Polski przedstawia białego …… w koronie.
  • 5. Słowa hymnu Polski, zwanego Pie śnią Legionów Polskich we Włoszech zostały napisane przez Józefa …….. .
  • 6. Nazwa najstarszej polskiej stolicy, która pochodzi od słowa gniazdo.
  • 7. Kokarda lub rozetka w barwach narodowych biało-czerwonych, używana jako patriotyczny, odświętny symbol to …….. .
  • 8. Polskie symbole narodowe wyrażają miłość Polaków do swojej ………
  • 9. Najstarsza zachowana pieśń w języku polskim, która w średniowieczu pełniła rolę hymnu narodowego to …………. .
  • 10. „……… do Ojczyzny miarą wartości człowieka”.
Przygotowała: Elżbieta Wiszowaty

Zadanie 5.

Ozdoba na stół upamiętniająca majowe święta

1. Dlaczego obchodzimy święta majowe?

1 maja – Święto Pracy

2 maja – Dzień Flagi

3 maja – Święto Konstytucji 3 maja

2. Przygotowanie materiałów potrzebnych do wykonania stroika: różnokolorowy filc, krepina w zielonym, białym i czerwonym kolorze, papier biały i czerwony, patyczki do szaszłyków, tekturka falista w zielonym kolorze, kawałek styropianu grubości 1,5 cm, klej do styropianu.

3. Przygotowanie narzędzi: nożyczki, nożyk introligatorski, pistolet do klejenia na gorąco.

4. Wykonanie stroika.

  • Ze styropianu wycinamy nożykiem owal o wymiarach 10×14 cm. Boki owalu oklejamy taśmą papierową i paskiem tektury falistej w zielonym kolorze, tak aby rowki tektury układały się pionowo. Tekturę kleimy klejem do styropianu.
  • Z zielonej tektury falistej wycinamy nieregularny kształt o wymiarach ok. 13×18 cm., który będzie symbolizował trawę i przyklejamy do niego owal ze styropianu. Drugi kształt, nieco mniejszy przyklejamy na wierzchu.
  • Z zielonej krepiny odcinamy pasek szerokości ok. 2 cm. i oklejamy nim patyczki do szaszłyków, przycięte na długość 9-11 cm. Oklejanie zaczynamy 2 cm. powyżej zaostrzonego końca. Przygotowujemy tyle patyczków ile będzie kwiatków.
  • Z zielonego filcu wycinamy liście różnej wielkości (5-9 cm) i przyklejamy do patyczków klejem na gorąco. Do każdego patyczka przyklejamy cztery listki zaczynając od górnego.
  • Z kolorowego filcu wycinamy płatki tulipanów o długości 4-5 cm. Na każdy kwiatek potrzeba 6 lub 8 płatków.
  • Chorągiewkę sklejamy z białego i czerwonego cienkiego papieru lub krepiny i przyklejamy do patyczka.
  • Gotowe elementy wbijamy w podstawkę: chorągiewkę na środku a kwiaty dookoła.

Wesołej zabawy!

Przygotowała Zofia Kułakowska

Zadanie 4.

Krzyżówka z okazji Święta Konstytucji Trzeciego Maja

W liniach poziomych wpisz brakujące litery w puste kratki. Odczytaj hasło. Powodzenia!

Przygotowała: Elżbieta Dąbrowska

Zadanie 3.

Flaga

Patyczki lub długopis, czerwone i białe paski papieru, albo pomalowane kredką, flamastrem.

Przygotowała Zofia Mitukiewicz

Zadanie 2.

Majówka w Warszawie

Pole Mokotowskie

Majówka tuż, tuż… i co zrobić wtedy, będąc w Warszawie?

Zapraszam Was do odwiedzenia parku Pole Mokotowskie.

Mieści się na obszarze trzech dzielnic – Ochoty, Mokotowa i Śródmieścia. Jest klinem napowietrzającym centrum Warszawy.

Niegdyś było to Lotnisko Mokotowskie.  Obecny wygląd zawdzięcza projektowi Stanisława Bolka z lat 70 i 80 XX wieku. Park rozciąga się na 68 hektarach pięknego i zielonego terenu. To bardzo lubiane przez warszawiaków miejsce. Można tu przechadzać się  licznymi asfaltowymi ścieżkami, jeździć na rowerze i rolkach. Znajdują się tu dwa stawy wodne, przy których można odpocząć na jednej z wielu ławek, czy też poleżeć na trawie.

Często odbywają się tu liczne imprezy plenerowe, kulturalne i sportowe, np.: Dzień Ziemi, zawody biegowe, koncerty muzyczne, pikniki dla dzieci.

Bardzo polecam przechadzkę do parku Pole Mokotowskie. To magiczne miejsce niemalże w samym środku Warszawy!!!

Zdjęcia zapożyczone: muratorplus.pl, pinterest.pl, warsawnow.pl

Przygotowała Marta Filip

Zadanie 1.

Na dobry początek propozycja zabawy

Rysowanie z zamkniętymi oczami

Potrzebne: kartki i cokolwiek do pisania/rysowania

Pobawmy się w domu z rodziną. Wybieramy jedną osobę, która będzie wydawała polecenia. Reszta przygotowuje przed sobą kartkę z czymś do pisania i zamyka oczy (można zawiązać sobie oczy szalikiem albo chustką). Osoba wybrana wydaje dokładne polecenia co, w którym miejscu kartki ma być narysowane. Kolejne polecenie wydajemy, gdy się upewnimy, że wszyscy wykonali poprzednie. Zabawa kończy się, gdy mniej więcej cała kartka jest zapełniona. Osoba wydająca polecenia decyduje, kiedy kończy się rysowanie obrazu. Wszyscy otwierają oczy i podziwiają swoje dzieło.

Uwaga: Zabawa może być grupowa, ale wystarczą dwie osoby: jedna rysuje, druga opowiada.

Przykładowe polecenia:

W górnym prawym rogu rysujemy słońce. Słońce ma oczy, dwie ręce i duży uśmiech. Obok słońca jest malutka chmurka. Z chmurki spadają dwie krople deszczu. Chmurka się uśmiecha szeroko tak, że widać jej dwa górne przednie zęby. W lewym zębie chmurka ma dziurę. W górnym prawym rogu jest wielka chmura. Wychodzą z niej pioruny i pada z niej grad. Na dole, na całej długości kartki rośnie malutka przystrzyżona trawa. W prawym rogu na trawie rośnie kopiec mrówek. Obok kopca w trawie widać jeszcze dwie mrówki, które nie zdążyły się schować przed gradem. W lewym rogu na trawie rosną cztery tulipany. Na środku kartki jest jezioro. W jeziorze pływa rybka z dużym ogonem i dużym okiem. Itd.

Dobrej zabawy!

Opracowała: Sylwia Tkacz